با بیش از ربع قرن تجربه در زمینه ارائه انواع محصولات استنلس استیل

قیمت ورق استیل؛ فروش انواع ورق استیل صنعتی و ورق استنلس استیل در آلیاژ و ضخامت های مختلف. با حرفه‌ای‌ها خرید کنید تلفن: 35089-021

ساختمان کریستالی ورق استیل

اکثر فلزات، یک ساختمان کریستالی در حالت جامد دارند. بدین معنا که از ساختارهای اتمی مشبّک کریستالی تشکیل شده اند. آهن در ساختار ورق استیل در ساختارهای کریستالی مختلف متعدّد یافت می شود که البته به شرایط تولید آن نیز بستگی دارد. فریت، آستنیت و مارتنزیت همگی نمونه هایی از ساختارهای کریستالی آلیاژهای آهنی می باشند و هر سه در انواع فولاها وجود دارند. یکی از تفاوت های مشخص و آشکار میان این ساختارهای کریستالی عبارت است از میزان کربنی که آنها می توانند جذب کنند. مقدار بیشتر کربن معمولا البته نه همیشه، فولاد را سخت تر و شکننده تر می کند. البته این نکته را نیز باید اشاره کرد که فازهای فریت و آستنیت تحت استحاله های نفوذی و فاز مارتنزیت تحت استحاله برشی (غیر نفوذی) شکل می گیرند.

فلزاتی همچون آهن، در حالت مایع ساختار کریستالی ندارند و کریستال ها فقط زمانی شکل می گیرند که ماده منجمد شده و در حالت جامد باشد. زمانی که ماده مذاب سرد شود فولاد انجماد پیدا کرده و کریستال ها خودشان کم کم تشکیل می شوند. بدین معنا که هر نوع فولاد عملاً از انواع متعدد کریستال ها تشکیل می شود و این کریستال ها به آرامی و طی مراحل گوناگون حین کاهش دما بوجود می آیند. در حوزه فولاد ها، صرف نظر از ساختار کریستالی مشخص شان، دربرداشتن مقادیر کوچکی از مخلوط فازهای فریت، آستنیت و سمنتیت امری غیر متعارف و عجیب نیست. در ادامه به تشریح ورق آستنیتی، فریتی و مارتنزیتی پرداخته می شود.

ورق استیل فریتی

ورق استیل های فریتی از کریستال های فریت ساخته شده اند. این کریستال ها فرمی از آهن هستند که فقط حاوی مقدار کمی کربن (حدّاکثر تا 0.025 درصد) می باشند. فریت بخاطر ساختار کریستالی مکعبی مرکز دار یا bcc (body centered cubic) که در هر گوشه و همچنین در مرکز مکعب هرکدام یک اتم دارد ، می تواند مقدار ناچیزی کربن را جذب کند. این اتم موجود در وجوه کریستال های آهن همان چیزی است که به ورقاستیل فریتی خاصیت مغناطیسی می دهد ( اصطلاحا ورق استیل بگیر). ورق استیل های فرّیتی بعلّت مقاومت محدودشان در برابر خوردگی و نیز سختی و استحکام متوسّطی که دارند ، کمتر مورد مصرف قرار می گیرند. البته لازم به ذکر است که در بین تمامی استنلس استیل های سری 400، اعم از فولادهای فریتی و مارتنزیتی، ورق استیل 430 بیشترین کاربرد و فروش را به خود اختصاص داده است. ورق استیل 430 در عرف بازار به ورق استیل بگیر نیز معروف است. این فولاد در ساخت بسیاری از لوازم خانگی همچون یخچال، اجاق گاز، وسایل مورد نیاز در آشپزخانه و.... مورد استفاده قرار می گیرد. در بسیاری از موارد در صورت تامین خواص مورد نیاز، می تواند جایگزینی برای ورق استیل 304 و ورق استیل 316 باشد. زیرا گرید 430 دارای مقادیر ناچیزی از نیکل که یه یک درصد هم نمی رسد، به همین دلیل قیمت پایین تری نسب به فولادهای زنگ نزن آستنیتی همچون ورق استیل 304 و 316 دارد. 

ورق استیل آستنیتی

ورق استیل های آستنیتی از فاز آستنیت تشکیل شده اند. آستنیت فرمی از آهن است که نسبت به فرّیت، کربن بیشتری جذب می نماید. آستنیت با حرارت دادن فرّیت تا 912 درجه سانتی گراد تولید می شود. در این درجه حرارت (912) ، فریت از ساختار کریستالی مکعبی مرکزدار یا همان bcc به حالت ساختار کریستالی مکعبی با وجوه مرکز پر یا fcc (face centered cubic) تغییر می یابد. ساختارهای مکعبی وجوه مرکز پُر می توانند تا 2% کربن جذب کنند. 

زمانی که آستنیت سرد می شود ساختار فازی به حالت فریتی باز می گردد. این امر بکارگیری آستنیت را برای هر کاربردهایی که تحت دماهای بسیار زیاد مثل کوره های ذوب هستند، دشوار می سازد. یکی از راه های حفظ ساختار کریستالی آستنیت در دمای پایین، افزودن عناصر پایدار ساز فاز آستنیت همچون نیکل و منگنز است. به همین دلیل در ترکیب شیمیایی بسیاری از ورق استیل های آستنیتی این دو عنصر موجود است.

ورق استیل های آستنیتی با عملیات حرارتی سخت نمی شوند امّا با اعمال کار مکانیکی در شرایط سرد (کارسرد cold working) می توان آنها را سخت نمود. استنلس استیل های آستنیتی بعلت مقاومت مطلوب در برابر خوردگی کاربرد گسترده ای دارد. این فولادها به دو گروه سری 300 و سری 200 تقسیم می شوند که کاربردهای سری 300 به مراتب بیشتر است. در این بین ورق استیل 304 شناخته شده ترین، پر فروش ترین و پرکاربردترین رده آلیاژی در بین انواع فولادهای زنگ نزن می باشد به طوری که بیش از 50 درصد از فروش کل فولادهای زنگ نزن را به خود اختصاص داده است. پس از این گرید بیشترین فروش و کاربرد در بین فولادهای آستنیتی متعلق به ورق استیل 316 است. 

نیکل یکی از اصلی ترین عنصر آلیاژی در استنلس استیل های آستنیتی سری 300 است. از آنجایی که نیکل فلز بسیار گران قیمتی است، نوسانات قیمتی این عنصر تاثیر مستقیمی روی قیمت استنلس استیل ها دارد. حداقل میزان نیکل در فولادهای زنگ نزن آستنیتی 8 درصد بوده و تا مقادیر 22 درصد هم می رسد. به همین دلیل ورق استیل نسوز 310 با دارا بودن بیشترین میزان نیکل، بیشترین قیمت را نیز دارد. 

 ورق استیل مارتنزیتی

ورق استیل مارتنزیتی با ایجاد فاز مارتنزیت شکل می گیرد. صدها سال است که مارتنزیت عنصر و عامل کلیدی در کوئنچ فولاد محسوب می گردد امّا بطور رسمی در قرن بیستم پس از درگذشت دانشمند متالورژیست، آدولف مارتنز ( 1850ـ 1914) بنام مارتنزیت نامگذاری شد. این فولادها هم مانند استنلس استیل های فریتی دارای خاصیت مغناطیسی هستند.

مارتنزیت شکلی از آهن کریستالی مکعبی مرکز پر (bcc) که از سرد کردن سریع آستنیت حرارت دیده و کوئنچ کردن آن بوجود می آید. چنانچه سرعت ایجاد کریستال های مارتنزیت بالا رود سمنتیت فرصت نمی یابد تشکیل شود و همچنین موجب می گردد اتم های کربن بطور غیر طبیعی در کریستال هایی گیر بیفتند که بطور معمول در کربن اضافی را حین خنک شدن دفع می کنند.

ورق استیل های مارتنزیتی را می توان تحت عملیات حرارتی قرار داد و آنها را سخت کرد. لیکن در مقایسه با ورق استیل های آستنیتی مقاومت شیمیایی آنها افت می کند. هنگامی که بحث سختی مهم است ورق استیل مارتنزیتی بکار می رود. به عنوان مثال چاقوها نمونه از کاربرد ورق استیل مارتنزیتی است که سختی این فولادها موجب تیزی تیغه می گردد. از جمله معروفترین گریدهای مارتنزیتی می توان ورق استیل 410 و 420 را نام برد.

نتیجه گیری

ورق استیل آستنیتی برخلاف گروه های مارتنزیتی و فریتی خاصیت مغناطیسی ندارد. همچنین این فولادها نسبت به این دو گروه مقاومت به خوردگی بهتری از خود نشان می دهند. یکی دیگر از عمده ترین تفاوت این فولادها مربوط به ترکیب شیمیایی شان است به طوری که نوع و میزان عناصر آلیاژی علاوه بر تغییر خواص مکانیکی، فیزیکی و شیمیایی تاثیر مستقیمی بر قیمت این فولادها زنگ نزن دارد. فولادهای آستنیتی همانطورکه پیش تر نیز اشاره شد حاوی نیکل ( 8 الی 22 درصد) هستند در میزان این عنصر در ترکیب شیمیایی ورق استیل های مارتنزیتی و فریتی مقدار قابل ملاحظه ای نیست. از این رو فولادهای زنگ نزن آستنیتی نسبت به دو گروه مذکور قیمت بالاتری دارند.